Boşanma Nedir?
Boşanma, eşlerden birinin veya her ikisinin de evlilik birliğini sonlandırmak için dava yoluyla gerçekleştirdiği hukuki işlemdir.
Boşanma Davası Nedir?
Türk Medeni Kanunu’nda sebepleri sayılan, eşlerin bu sebeplerden en az birine dayanarak açtığı özel hukuk alanındaki bir dava türüdür.
Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Türk Medeni Kanunu 161-165 maddeleri arasında sayılan özel boşanma sebeplerine ya da genel boşanma sebeplerine dayanılarak açılan boşanma davalarıdır.
Çekişmeli boşanma davasında genel boşanma sebepleri: Şiddetli geçimsizlik, hakaret, tehdit, güven sarsıcı davranışlar, cinsel ilişkiden kaçınma, eşe karşı soğuk davranışlar, evlilik yükümlülüklerini yerine getirmeme gibi sebepler
-Evlilik birliğinin temelinden sarsılması ( TMK 166/1. madde )
-Ortak hayatın yeniden kurulamaması ( TMK 166/4. madde )
Çekişmeli boşanma davalarında özel boşanma sebepleri: Türk Medeni Kanunu’nda 161-165 maddeleri arasında sınırlı olarak sayılmıştır.
-Zina (aldatma) nedeniyle çekişmeli boşanma davası,
-Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış nedeniyle çekişmeli boşanma davası,
-Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme,
-Terk nedenine dayalı çekişmeli boşanma davası,
-Akıl hastalığı nedenine dayalı çekişmeli boşanma davası.
“Madde 161: Eşlerden biri zina ederse, diğer eş boşanma davası açabilir.
Davaya hakkı olan eşin boşanma sebebini öğrenmesinden başlayarak altı ay ve her halde zina eyleminin üzerinden beş yıl geçmekle dava hakkı düşer.
Affeden tarafın dava hakkı yoktur.”
“Madde 162 – Eşlerden her biri diğeri tarafından hayatına kastedilmesi veya kendisine pek kötü davranılması ya da ağır derecede onur kırıcı bir davranışta bulunulması sebebiyle boşanma davası açabilir.
Davaya hakkı olan eşin boşanma sebebini öğrenmesinden başlayarak altı ay ve her halde bu sebebin doğumunun üzerinden beş yıl geçmekle dava hakkı düşer.
Affeden tarafın dava hakkı yoktur.”
“Madde 163 – Eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenemezse, bu eş her zaman boşanma davası açabilir.”
“Madde 164 – Eşlerden biri, evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek maksadıyla diğerini terk ettiği veya haklı bir sebep olmadan ortak konuta dönmediği takdirde ayrılık, en az altı ay sürmüş ve bu durum devam etmekte ve istem üzerine hakim veya noter tarafından yapılan ihtar sonuçsuz kalmış ise; terk edilen eş, boşanma davası açabilir. Diğerini ortak konutu terk etmeye zorlayan veya haklı bir sebep olmaksızın ortak konuta dönmesini engelleyen eş de terk etmiş sayılır.
Davaya hakkı olan eşin istemi üzerine hakim veya noter, esası incelemeden yapacağı ihtarda terk eden eşe iki ay içinde ortak konuta dönmesi gerektiği ve dönmemesi halinde doğacak sonuçlar hakkında uyarıda bulunur. Bu ihtar gerektiğinde ilan yoluyla yapılır. Ancak, boşanma davası açmak için belirli sürenin dördüncü ayı bitmedikçe ihtar isteminde bulunulamaz ve ihtardan sonra iki ay geçmedikçe dava açılamaz.”
“Madde 165 – Eşlerden biri akıl hastası olup da bu yüzden ortak hayat diğer eş için çekilmez hale gelirse, hastalığın geçmesine olanak bulunmadığı resmi sağlık kurulu raporuyla tespit edilmek koşuluyla bu eş boşanma davası açabilir.”
Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Anlaşmalı boşanma davaları eşlerin evlilik birliğini yürütemediklerinde karşılıklı olarak anlaşarak evlilik birliğini mahkeme huzurunda sona erdirmeleridir. Türk Medeni Kanununun 166/3. maddesi ile ‘Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır‘ hükmü getirilmiştir.
Anlaşmalı Boşanma Davasının Şartları
– Evlilğin en az 1 yıl sürmüş olması
–Eşlerin mahkemeye birilikte başvurmaları
–Bir eşin açtığı boşanma davasının diğer eşçe kabul edilmesi
–Hakim tarafından eşlerin bizzat dinlenilmesi
–Hakimin tarafların iradelerini ve boşanma anlaşmasını uygun bulması
Boşanma Davası Nerde Açılır?
Boşanma davasında görevli mahkeme aile mahkemeleridir. Anlaşmalı boşanma davaları herhangi bir adliyenin aile mahkemesinde açılabilir. Ancak çekişmeli boşanma davalarında bazı yetki kuralları vardır.
TMK m. 168 uyarınca, “Boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir.” Kanunda özel hal bulunmayan durumlarda bu madde uygulanır. Yani çekişmeli boşanma davalarında yetkili mahkeme;
- Eşlerden birinin yerleşim yeri,
- Eşlerin davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir.
Boşanma Davalarında İspat ve Deliller
Tanık ifadeleri, sosyal medya paylaşımları, mesajları, telefon görüşmeleri, mesajlar, whatsapp görüşmeleri, fotoğraflar ,videolar, otel kayıtları, banka kayıtları, uçak biletleri, usulüne uygun olarak alınmış ses ve video kaydı…
Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Her dava dosyasının mahiyeti itibariyle birbirinden farklı olması nedeniyle kesin bir süre vermek doğru olmasa da genel olarak anlaşmalı boşanma davaları tek celsede sona ermeleri sebebiyle 1 ay ile 5 arasında sürer. Çekişmeli boşanma davalarında ise durum daha farklıdır. Çekişmeli boşanma davalarında davanın niteliğine göre dava süresi değişebilir. Çekişmeli boşanma davasının birçok aşaması bulunur. Tanık dinlenmesi, gerekli araştırmaların yapılması bile başlı başına belli bir süreyi almaktadır. Bu nedenlerle ortalama olarak 1 ile 4 yıl arasında sonuçlanır.